Aanvullingen/verbeteringen op de inbouw van kortkoppelmechanismen
Op de pagina's 'Inbouwen van kortkoppelmechanismen onder de wagenbodem' en 'inbouwen boven de wagenbodem' is weergegeven hoe je een kortkoppelmechanisme kunt inbouwen in wagens die van nature niet van deze mechanismen zijn uitgerust en daardoor niet zonder meer met grootseriemodellen van merken als Märklin, Fleischmann, Piko en Roco kunnen koppelen.
De informatie op deze pagina's heb ik toegepast bij het bouwen van één van mijn modellen: bagagewagen NS D6014, een kit van een 4-assig rijtuig van Philotrain. Bij dit model was zowel sprake van het inbouwen van een mechanisme onder de wagenbak (aan de balkonzijde) als van het inbouwen boven de wagenbak.
Ik was echter op twee punten niet helemaal tevreden over de beschreven wijzen van inbouwen:
Op de pagina's 'Inbouwen van kortkoppelmechanismen onder de wagenbodem' en 'inbouwen boven de wagenbodem' is weergegeven hoe je een kortkoppelmechanisme kunt inbouwen in wagens die van nature niet van deze mechanismen zijn uitgerust en daardoor niet zonder meer met grootseriemodellen van merken als Märklin, Fleischmann, Piko en Roco kunnen koppelen.
De informatie op deze pagina's heb ik toegepast bij het bouwen van één van mijn modellen: bagagewagen NS D6014, een kit van een 4-assig rijtuig van Philotrain. Bij dit model was zowel sprake van het inbouwen van een mechanisme onder de wagenbak (aan de balkonzijde) als van het inbouwen boven de wagenbak.
Ik was echter op twee punten niet helemaal tevreden over de beschreven wijzen van inbouwen:
- Bij het inbouwen van een Symoba-kortkoppelmechanisme boven de wagenbodem geen gebruik worden gemaakt van de bijbehorende kortkoppelschacht. Deze was te dik waardoor deze het draaistel in zijn bewegingen hinderde (liep er tegenaan). Ik heb zelf een andere kortkoppelschacht gemaakt.
- Het Symoba-kortkoppelmechanisme zelf was te dik als deze onder de bak gemonteerd moest worden. Ook hierbij vond ik dat het draaistel in zijn bewegingen werd gehinderd. Ik heb in plaats van een Symoba-mechanisme de variant van MK Modelbouwstudio's gebruikt na deze licht te hebben aangepast.
1) Inbouw boven de wagenbodem: alternatieve kortkoppelschacht
De Symoba-kortkoppelschacht is aan deze zijde van de wagen vervangen door een zelfgebouwd exemplaar. Hiervoor heb ik gebruikt:
De Symoba-kortkoppelschacht is aan deze zijde van de wagen vervangen door een zelfgebouwd exemplaar. Hiervoor heb ik gebruikt:
- Messing balkje (hol) van 2,5 x 2,5 mm.
- De kortkoppelschacht van een zelfbouw-kortkoppeling van MK Modelbouwstudio's (artnr 555).
De hele kortkoppelschacht is gebouwd uit stukjes van de messing balk. Alleen het deel waar de koppeling in komt is 'geleend' van een kortkoppelschacht van MK. Deze moest wel ingekort worden om te voorkomen dat de koppeling te ver onder de bufferbalk uit zou komen.
Van de koppeling, die je in de schacht gaat steken, moet het uitstekende gedeelte afgeknipt worden anders gaat het draaistel daar alsnog tegenaan zitten. Dit betekent wel dat de koppeling geen houvast meer heeft en er dus weer net zo makkelijk uitschuift. Om dit tegen te gaan wordt dwars door de schacht een gaatje geboord (0,5 mm) terwijl de koppeling er al in zit. Na het boren hier een messing draadje doorheen steken en de uiteinden omvouwen.
Van de koppeling, die je in de schacht gaat steken, moet het uitstekende gedeelte afgeknipt worden anders gaat het draaistel daar alsnog tegenaan zitten. Dit betekent wel dat de koppeling geen houvast meer heeft en er dus weer net zo makkelijk uitschuift. Om dit tegen te gaan wordt dwars door de schacht een gaatje geboord (0,5 mm) terwijl de koppeling er al in zit. Na het boren hier een messing draadje doorheen steken en de uiteinden omvouwen.
2) Inbouw onder de wagenbodem: ander kortkoppelmechanisme
Aan de balkonzijde van het rijtuig moest het kortkoppelmechanisme worden ingebouwd onder de wagenbodem. Het Symoba-kortkoppelmechanisme bleek te dik want het hinderde het draaistel in zijn bewegingen. Als alternatief heb ik het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's gebruikt.
Het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's (artnr. 555) is namelijk van nature al dunner dan dat van Symoba. En als je de bovenste plaat van het mechanisme (dat tegen de bodemplaat van het rijtuig zou moeten komen) weg laat en de opstaande randjes deels weg vijlt, is het nog eens een extra stap dunner dan zijn Symoba-tegenhanger.
Ik heb de scherpe hoekpuntjes van de driehoek een beetje rond afgevijld aangezien ze bij het heen en weer bewegen in de hoeken van het vierkant bleven hangen.
Pas bij het solderen van het mechanisme op dat niet ook de driehoek wordt vastgesoldeerd! Je kunt vastsolderen helpen voorkomen door een druppeltje smeerolie (zoals je ook gebruikt om de motoren van je locomotieven weer soepel te laten lopen) in die hoeken aan te brengen.
De schacht wordt naar zijn rustpunt teruggetrokken door een veertje, dat ook aan de wagenbodem vastgehaakt zit. Hiervoor is zowel het gaatje in de driehoek als een zelfgemaakt gaatje in de bodemplaat van het rijtuig voorzien van een klein, gebogen stukje messingdraad (0,5 mm). Het veertje is een relaisveertje van Märklin (artnr 7194).
Op de foto zie je het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's, nog in ongeschonden staat. Links met nummer 1 is het bewegende deel in beeld. De driehoek is goed te zien; de schacht is nog ongevouwen. De hoekpunten 'a' zijn een beetje afgevijld zodat ze niet meer zo'n scherpe punt hebben. Bij 'b' is het gaatje te zien waarin een klein gebogen stukje messing draad wordt gesoldeerd om het veertje aan vast te kunnen haken.
Onder nummer 2 is het vast te zetten deel van het mechanisme te zien. Het omhoogstaande deel moet normaal gesproken plat boven de andere plaat komen te zitten (met de driehoek tussen de platen in) om vervolgens tegen de bodemplaat aan gesoldeerd/gelijmd te worden. Om deze 'bak' dunner te maken, heb ik deze 'dekplaat' verwijderd.
Het uiteindelijke resultaat is op de foto hieronder te zien.
Aan de balkonzijde van het rijtuig moest het kortkoppelmechanisme worden ingebouwd onder de wagenbodem. Het Symoba-kortkoppelmechanisme bleek te dik want het hinderde het draaistel in zijn bewegingen. Als alternatief heb ik het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's gebruikt.
Het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's (artnr. 555) is namelijk van nature al dunner dan dat van Symoba. En als je de bovenste plaat van het mechanisme (dat tegen de bodemplaat van het rijtuig zou moeten komen) weg laat en de opstaande randjes deels weg vijlt, is het nog eens een extra stap dunner dan zijn Symoba-tegenhanger.
Ik heb de scherpe hoekpuntjes van de driehoek een beetje rond afgevijld aangezien ze bij het heen en weer bewegen in de hoeken van het vierkant bleven hangen.
Pas bij het solderen van het mechanisme op dat niet ook de driehoek wordt vastgesoldeerd! Je kunt vastsolderen helpen voorkomen door een druppeltje smeerolie (zoals je ook gebruikt om de motoren van je locomotieven weer soepel te laten lopen) in die hoeken aan te brengen.
De schacht wordt naar zijn rustpunt teruggetrokken door een veertje, dat ook aan de wagenbodem vastgehaakt zit. Hiervoor is zowel het gaatje in de driehoek als een zelfgemaakt gaatje in de bodemplaat van het rijtuig voorzien van een klein, gebogen stukje messingdraad (0,5 mm). Het veertje is een relaisveertje van Märklin (artnr 7194).
Op de foto zie je het kortkoppelmechanisme van MK Modelbouwstudio's, nog in ongeschonden staat. Links met nummer 1 is het bewegende deel in beeld. De driehoek is goed te zien; de schacht is nog ongevouwen. De hoekpunten 'a' zijn een beetje afgevijld zodat ze niet meer zo'n scherpe punt hebben. Bij 'b' is het gaatje te zien waarin een klein gebogen stukje messing draad wordt gesoldeerd om het veertje aan vast te kunnen haken.
Onder nummer 2 is het vast te zetten deel van het mechanisme te zien. Het omhoogstaande deel moet normaal gesproken plat boven de andere plaat komen te zitten (met de driehoek tussen de platen in) om vervolgens tegen de bodemplaat aan gesoldeerd/gelijmd te worden. Om deze 'bak' dunner te maken, heb ik deze 'dekplaat' verwijderd.
Het uiteindelijke resultaat is op de foto hieronder te zien.
Het kortkoppelmechanisme van MK-Modelbouwstudio's in aangepaste vorm toegepast. Let op de posities van de haakjes met het relaisveertje er omheen die er samen voor zorgen dat de schacht met koppeling weer naar zijn rustpunt wordt teruggetrokken. Bij de witte pijlen is te zien dat de ophangbeugels van de lange treden met een knik zijn aangebracht. Dit was (ook) nodig om het draaistel meer bewegingsvrijheid te geven.